PRACA ZDALNA WEDŁUG PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE KODEKSU PRACY - STAN 9.12.2022 ROKU
W czwartek 1 grudnia 2022 r. Sejm uchwalił nowelizację niektórych przepisów Kodeksu pracy. Na mocy przedmiotowej nowelizacji praca zdalna została na stałe wprowadzona do Kodeksu pracy jako jeden z rodzajów zatrudnienia.
Zgodnie z projektem ustawy nowelizującej (art. 67¹⁸) przez pojęcie „pracy zdalnej” należy rozumieć: „Pracę, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość”.
Przy czym warto pamiętać, iż uzgodnienia dotyczące wykonywania przez pracownika pracy zdalnej mogą nastąpić nie tylko w chwili zawierania umowy o pracę, ale także w trakcie zatrudnienia (art. 67¹⁹ §1). Powyższe oznacza, że forma świadczenia pracy może ulec zmianie również na późniejszym etapie pracy pracownika (zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i na wniosek pracownika).
Jak wynika z wprowadzonych przez ustawodawcę zmian praca zdalna będzie możliwa na mocy uzgodnienia między stronami (art. 67¹⁹ §1), na polecenie pracodawcy (art. 67¹⁹ §3) oraz w formie okazjonalnej (art. 67³³ §1).
1. Czy pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika o wykonywanie pracy zdalnej ?
Projekt ustawy nowelizującej przewiduje również przypadki, w których pracodawca będzie musiał uwzględnić przedmiotowy wniosek pracownika (art. 67¹⁹ §6). Sytuacja taka nastąpi, gdy z wnioskiem o wykonywanie pracy zdalnej wystąpi, np. pracownica w ciąży, pracownik wychowujący dziecko do ukończenia przez nie 4 roku życia, czy też pracownik, który sprawuje opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wniosek pracownika o wykonywanie pracy zdalnej w świetle obecnego projektu ustawy może być przez pracodawcę nieuwzględniony jedynie wtedy, gdy wykonywanie pracy w formie zdalnej nie jest możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Pracy w formie zdalnej nie będzie mógł zatem świadczyć np. pracownik firmy ochroniarskiej
2. Co to jest okazjonalna praca zdalna ?
Projekt ustawy nowelizującej umożliwi pracownikom wykonywanie pracy zdalnej okazjonalnie (art. 67³³ §1). Gdy zatem pracownik będzie chciał skorzystać z tej możliwości jest zobowiązany do złożenia wniosku w postaci papierowej albo elektronicznej. Okazjonalna praca zdalna może być wykonywana w wymiarze nieprzekraczającym 30 dni w roku kalendarzowym
3. Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy, który zatrudnia pracowników świadczących pracę w formie zdalnej ?
Omawiana ustawa nowelizująca wprowadza również obowiązki, które pracodawca musi spełnić, gdy jego pracownicy świadczą pracę zdalną. Powyższe obowiązki zostały wskazane w art. 67²⁴ §1 projektu ustawy nowelizującej. Jakie to obowiązki ? Już śpieszymy z odpowiedzią :)
Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie takiemu pracownikowi materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej (np. laptop, czy też słuchawki). Ważnym obowiązkiem jest również zapewnienie instalacji, serwisu oraz konserwacji narzędzi, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej lub pokrycie niezbędnych kosztów, które są związane z powyższymi czynnościami. Co więcej w świetle projektu ustawy nowelizującej pracodawca ma również obowiązek pokrycia kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych. Oczywiście tylko tych, które są niezbędne do wykonywania pracy zdalnej.
Warto również pamiętać, że pracodawca musi także zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną szkolenia oraz pomoc techniczną niezbędną do wykonywania tej pracy.
4. Jakie rodzaje pracy nie zostaną objęte pracą zdalną ?
Ustawodawca wyłączył możliwość świadczenia pracy w formie zdalnej co do niektórych rodzajów pracy (art. 67³¹ §4). Z powyższej formy zatrudnienia nie będą mogli zatem skorzystać pracownicy wykonujący: prace szczególnie niebezpieczne, prace w wyniku których następuje przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, prace powodujące intensywne brudzenie, prace z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie, o których mowa w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem czynników chemicznych w miejscu pracy oraz prace związane ze stosowaniem lub wydzielaniem się szkodliwych czynników biologicznych, substancji radioaktywnych oraz innych substancji lub mieszanin wydzielających uciążliwe zapachy.
